Program przeszkolenia, sposób i tryb odbywania

oraz zaliczenia przeszkolenia przez pielęgniarkę[1] lub położną[2], które nie wykonują zawodu łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat

 

Podstawa prawna: art. 22 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 1 lipca 2011 roku o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 174, poz. 1038),

art. 26 ust. 4 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i

położnej (Dz. U. Nr 174, poz. 1039).

 

I. Cel przeszkolenia

a) przywrócenie uprawnienia do wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej,

b) przypomnienie, uzupełnienie i aktualizacja wiedzy zawodowej teoretycznej

i praktycznej,

c) dostosowanie umiejętności zawodowych do potrzeb zdrowotnych systemu ochrony zdrowia i potrzeb społecznych.

 

II. Określenie pojęć

 

1. Wykonywanie zawodu pielęgniarki, zawodu położnej

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr

174, poz. 1039), wykonywanie zawodu pielęgniarki polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w szczególności na:

1) rozpoznawaniu warunków i potrzeb zdrowotnych pacjenta;

2) rozpoznawaniu problemów pielęgnacyjnych pacjenta;

3) planowaniu i sprawowaniu opieki pielęgnacyjnej nad pacjentem;

4) samodzielnym udzielaniu w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych,

diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych oraz medycznych czynności

ratunkowych;

5) realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji;

6) orzekaniu o rodzaju i zakresie świadczeń opiekuńczo-pielęgnacyjnych;

7) edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia.

 Za wykonywanie zawodu pielęgniarki uważa się również:

1) nauczanie zawodu pielęgniarki lub położnej oraz wykonywanie pracy na    rzecz doskonalenia zawodowego pielęgniarek lub położnych;

2) prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie pielęgniarstwa;

3) kierowanie i zarządzanie zespołami pielęgniarek lub położnych;

4) zatrudnienie w podmiocie leczniczym na stanowiskach administracyjnych, na których wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej;

5) zatrudnienie w podmiotach zobowiązanych do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, ze zm.) lub urzędach te podmioty obsługujących, w ramach którego wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej;

6) zatrudnienie w organach administracji publicznej, których zakres działania obejmuje nadzór nad ochroną zdrowia;

7) pełnienie służby na stanowiskach służbowych w Inspektoracie Wojskowej Służby Zdrowia i innych jednostkach organizacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, na których wykonuje się czynności związane z ochroną zdrowia i opieką zdrowotną;

8) pełnienie służby na stanowiskach służbowych w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej i innych stanowiskach Służby Więziennej, na których wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem i nadzorem nad udzielaniem świadczeń

opieki zdrowotnej przez podmiot leczniczy dla osób pozbawionych wolności;

9) zatrudnienie w domach pomocy społecznej określonych w przepisach o pomocy społecznej, z uwzględnieniem uprawnień zawodowych pielęgniarki określonych w ustawie;

10) zatrudnienie na stanowisku pielęgniarki w żłobku lub klubie dziecięcym, o których mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. Nr 45,

poz. 235, z późn. zm.);

11) sprawowanie funkcji z wyboru w organach samorządu pielęgniarek i położnych lub wykonywanie pracy na rzecz samorządu;

12) powołanie do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy pielęgniarki, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika, albo pełnienie funkcji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej, jeżeli z pełnieniem tej funkcji jest związane zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy.

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 174, poz. 1039), wykonywanie zawodu położnej polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w szczególności na:

1) rozpoznawaniu ciąży, sprawowaniu opieki nad kobietą w przebiegu ciąży fizjologicznej, a także prowadzeniu w określonym zakresie badań niezbędnych w monitorowaniu ciąży fizjologicznej;

2) kierowaniu na badania konieczne do jak najwcześniejszego rozpoznania ciąży wysokiego ryzyka;

3) prowadzeniu porodu fizjologicznego oraz monitorowaniu płodu z wykorzystaniem aparatury medycznej;

4) przyjmowaniu porodów naturalnych, w przypadku konieczności także z nacięciem krocza, a w przypadkach nagłych także porodu z położenia miednicowego;

5) podejmowaniu koniecznych działań w sytuacjach nagłych, do czasu przybycia lekarza, w tym ręcznego wydobycia łożyska, a w razie potrzeby ręcznego zbadania macicy;

6) sprawowaniu opieki nad matką i noworodkiem oraz monitorowaniu przebiegu okresu poporodowego;

7) badaniu noworodków i opiece nad nimi oraz podejmowaniu w razie potrzeby wszelkich  niezbędnych działań, w tym natychmiastowej reanimacji;

8) realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji;

9) samodzielnym udzielaniu w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych;

10) profilaktyce chorób kobiecych i patologii położniczych;

11) rozpoznawaniu u matki lub dziecka objawów nieprawidłowości wymagających skierowania do lekarza;

12) sprawowaniu opieki położniczo-ginekologicznej nad kobietą;

13) prowadzeniu działalności edukacyjno-zdrowotnej w zakresie:

a) przygotowania do życia w rodzinie, metod planowania rodziny oraz ochrony macierzyństwa i ojcostwa,

b) przygotowywania do rodzicielstwa oraz pełnego przygotowania do urodzenia dziecka, łącznie z poradnictwem na temat higieny i żywienia.

 

 

Za wykonywanie zawodu położnej uważa się również:

1) nauczanie zawodu położnej lub pielęgniarki oraz wykonywanie pracy na rzecz doskonalenia zawodowego położnych lub pielęgniarek;

2) prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie wykonywania zawodu położnej, w szczególności opieki nad kobietą, noworodkiem lub rodziną;

3) kierowanie i zarządzanie zespołami pielęgniarek lub położnych;

4) zatrudnienie w podmiocie leczniczym na stanowiskach administracyjnych, na których wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej;

5) zatrudnienie w podmiotach zobowiązanych do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.) lub urzędach te podmioty obsługujących, w ramach którego wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej;

6) zatrudnienie w organach administracji publicznej, których zakres działania obejmuje  nadzór nad ochroną zdrowia;

7) zatrudnienie w domach pomocy społecznej określonych w przepisach o pomocy

społecznej, z uwzględnieniem uprawnień zawodowych położnej określonych w ustawie;

8) zatrudnienie na stanowisku położnej w żłobku lub klubie dziecięcym, o których mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. Nr 45, poz. 235, z późn. zm.);

9) sprawowanie funkcji z wyboru w organach samorządu pielęgniarek i położnych lub wykonywanie pracy na rzecz samorządu;

10) powołanie do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy położnej, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika, albo pełnienie funkcji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej, jeżeli z pełnieniem tej funkcji jest związane zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy.

 

2. Dokumentowanie okresów zatrudnienia

Udokumentowanie okresów zatrudnienia w zależności od formy zatrudnienia jest możliwe

wyłącznie na podstawie:

A. Umowy o pracę, w ramach stosunku służbowego,  w ramach umowy

cywilnoprawnej                                                                                              - świadectwo pracy, zaświadczenie o zatrudnieniu lub

o wykonywaniu umowy na realizację świadczeń zdrowotnych

B. w ramach wolontariatu

- zaświadczenie z podmiotu leczniczego z zakresem

wykonywanych świadczeń zdrowotnych, kopia

porozumienia z placówką, w której odbywał się wolontariat

C. w ramach praktyk zawodowych - wymienionych w art. 5 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej

- dokumentacja potwierdzająca prowadzoną działalność, np. umowa o realizację świadczeń zdrowotnych z: podmiotem leczniczym, Narodowym Funduszem Zdrowia, zakładem pracy chronionej                                                         - dokumentacja medyczna

D. wykonywanie zawodu (praca) za granicą

- zaświadczenie o okresie zatrudnienia na stanowisku pielęgniarki, położnej wystawione przez pracodawcę lub inny dokument potwierdzający wykonywanie zawodu pielęgniarki lub położnej oraz dokument potwierdzający uznanie kwalifikacji w zawodzie pielęgniarki lub położnej

w danym państwie.

 

3. Okres niewykonywania zawodu pielęgniarki, zawodu położnej

Niewykonywaniem zawodu obligującym pielęgniarkę lub położną do odbycia przeszkolenia jest nie podejmowanie czynności zawodowych przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat od:

- ukończenia szkoły zawodowej,

- ukończenia stażu podyplomowego,

- ustania ostatniego stosunku zatrudnienia, bez względu na jego formę,

- zaprzestania prowadzenia indywidualnej lub grupowej praktyki zawodowej.

Za niewykonywanie zawodu uznaje się również przebywanie na urlopie wychowawczym, urlopie bezpłatnym.

 

4. Koszty przeszkolenia

1. Koszty przeszkolenia, w przypadku gdy pielęgniarka lub położna powraca do pracy po urlopie wychowawczym, dłuższym niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat, winien pokryć pracodawca, ponieważ zainteresowana cały czas pozostaje w stosunku pracy.

2. W przypadku pielęgniarki lub położnej zarejestrowanych w urzędach pracy jako bezrobotne, istnieje możliwość ubiegania się przez nią o środki finansowe w celu pokrycia kosztów przeszkolenia.

3. W przypadku kiedy koszty przeszkolenia nie zostaną pokryte w trybie określonym w pkt 1 lub 2, koszty te ponosi pielęgniarka lub położna.

5. Czas trwania przeszkolenia

1) Przeszkolenie, odbywane zgodnie z art. 26 ustawy z dnia 15 lipca 2011r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 174, poz. 1039), na podstawie zatwierdzonego przez właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych programu przeszkolenia w przypadku niewykonywania zawodu przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat, nie może trwać krócej niż trzy miesiące i nie dłużej niż sześć miesięcy.

2) Czas trwania przeszkolenia ustala okręgowa rada pielęgniarek i położnych lub jej prezydium, indywidualnie dla każdego wnioskodawcy, po ocenie złożonych dokumentów pod względem formalnoprawnym. Zaleca się, aby czas przedmiotowego przeszkolenia był ustalony w zależności od długości okresu niewykonywania zawodu i wynosił:

a) okres niewykonywania zawodu obejmujący: powyżej 5 do 10 lat – przeszkolenie w wymiarze nie mniej niż 3 miesiące,

b) okres niewykonywania zawodu, powyżej 10 do 15 lat – przeszkolenie w wymiarze nie mniej niż 4 miesiące,

c) okres niewykonywania zawodu, powyżej 15 do 20 lat – przeszkolenie w wymiarze nie mniej niż 5 miesięcy,

d) okres niewykonywania zawodu, powyżej 20 lat – przeszkolenie w wymiarze 6 miesięcy.

3) Czas trwania przeszkolenia w poszczególnych oddziałach ustala Okręgowa Rada Pielęgniarek i Położnych lub jej Prezydium, indywidualnie dla każdego wnioskodawcy, po ustaleniu okresu trwania przeszkolenia, o którym mowa w pkt 2).

4) W przypadku zawarcia umowy z Urzędem Pracy ORPIP lub jej Prezydium, ustala godzinowy wymiar czasu trwania przeszkolenia, jednak nie mniej niż 140 godzin miesięcznie, tj. 20 dni roboczych x 7 godzin zegarowych.

 

6. Program przeszkolenia – wykaz podstawowych oddziałów

Mając na uwadze konieczność odnowienia wiedzy i umiejętności praktycznych przez pielęgniarki i położne powracające do wykonywania zawodu oraz czas, w którym pielęgniarka i położna nie wykonywały zawodu, ramowy program przeszkolenia powinien obejmować:

1) w przypadku pielęgniarki - przeszkolenie praktyczne w oddziałach: internistycznym, chirurgicznym, pediatrycznym. Dopuszczalne jest w ramach przeszkolenia zmniejszenie godzin pracy w oddziałach podstawowych na rzecz przeszkolenia w oddziale intensywnej terapii,

2) w przypadku położnej - przeszkolenie praktyczne w oddziałach: patologii ciąży, bloku porodowym, położniczo - noworodkowym działającym w systemie rooming in oraz ginekologicznym. Dopuszczalne jest w ramach przeszkolenia zmniejszenie godzin pracy w oddziałach podstawowych na rzecz przeszkolenia w oddziale patologii noworodka.

 

III. Sposób i tryb odbywania oraz zaliczenia przeszkolenia

1. Pielęgniarka lub położna składa wniosek do okręgowej rady pielęgniarek i położnych o skierowanie na przeszkolenie w przypadku niewykonywania zawodu dłużej niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat. Wzór wniosku stanowi załącznik nr 11, 11a.

Pielęgniarka lub położna odbywa przeszkolenie na podstawie złożonego wniosku o skierowanie na przeszkolenie w przypadku niewykonywania zawodu dłużej niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat.

2. Przeszkolenie może odbyć się również na podstawie umowy o pracę u pracodawcy, który zatrudnia albo ma zamiar zatrudnić pielęgniarkę lub położną, które nie wykonują zawodu łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat, z zachowaniem warunków określonych w art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 174, poz. 1039) albo na zasadach określonych w niniejszym dokumencie.

3. Pielęgniarka lub położna przed przystąpieniem do przeszkolenia powinna posiadać aktualne zaświadczenie o stanie zdrowia do celów sanitarno – epidemiologicznych, aktualne zaświadczenie lekarza medycyny pracy o braku przeciwwskazań do wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej, ubezpieczenie OC, NNW i od zakażeń po ekspozycji; zalecane jest udokumentowane szczepienie przeciwko WZW typu B.                                            4. Przeszkolenie pielęgniarki lub położnej odbywa się na podstawie skierowania, pod kierunkiem opiekunów.                                                                         Wzór skierowania stanowi załącznik nr 2.

5. Nadzór nad prowadzonym przeszkoleniem sprawuje Koordynator wskazany przez kierownika podmiotu leczniczego, w porozumieniu z okręgową radą pielęgniarek i położnych.                                                                                                                            Do zadań Koordynatora należy w szczególności:

a) przedstawienie programu i harmonogramu przeszkolenia osobie odbywającej przeszkolenie,

b) hospitowanie przebiegu przeszkolenia,

c) pomoc w rozwiązywaniu problemów zawodowych i udzielanie indywidualnych konsultacji osobie odbywającej przeszkolenie,

d) ułatwienie dostępu do fachowej literatury,

e) zbieranie opinii o przebiegu przeszkolenia we wskazanych w programie

oddziałach.

6. Pielęgniarka lub położna rozpoczyna przeszkolenie zajęciami teoretycznymi z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, podstaw prawnych wykonywania zawodu, wybranych zagadnień prawa pracy oraz zakażeń szpitalnych, prowadzonymi przez: Koordynatora szkolenia, inspektora BHP, pielęgniarkę epidemiologiczną szpitala.

7. W dniu rozpoczęcia przeszkolenia pielęgniarka lub położna otrzymuje:

a) ramowy program nauczania zawarty w załączniku nr 1

b) harmonogram zajęć (praktycznych) w ramach przeszkolenia w danym oddziale,

c) wykaz umiejętności będących przedmiotem kształcenia, które są podstawą zaliczenia przeszkolenia,

d) kartę przeszkolenia cząstkowego, której wzór stanowią załączniki nr 5, 5a,

d) regulamin organizacyjny podmiotu leczniczego (do zapoznania się).

8. Podstawą dopuszczenia do egzaminu końcowego jest uzyskanie pozytywnej oceny z przeszkolenia praktycznego (obejmującego przeszkolenia cząstkowe we wskazanych oddziałach) i 100% obecność.

9. W przypadku nieobecności usprawiedliwionej konieczne jest wydłużenie okresu przeszkolenia w danej placówce adekwatnie do czasu nieobecności.

9.1 W przypadku uzyskania oceny negatywnej z przeszkoleń cząstkowych (w poszczególnych oddziałach) koordynator przeszkolenia może wystąpić do okręgowej rady z wnioskiem o wydłużenie okresu przeszkolenia praktycznego.

10. Przeszkolenie w oddziałach szpitalnych odbywa się pod kierunkiem opiekuna przeszkolenia cząstkowego zatrudnionego w danej komórce organizacyjnej.

10.1. Opiekunem przeszkolenia cząstkowego może być pielęgniarka lub położna, która posiada co najmniej 5 – letnie doświadczenie zawodowe.

10.2. Do zadań opiekuna przeszkolenia cząstkowego należy:

a) instruktaż wstępny (zapoznanie z celem przeszkolenia, z organizacją pracy w oddziale, wyposażeniem placówki, personelem oddziału, zakresem udzielanych świadczeń zdrowotnych, standardami i procedurami obowiązującymi w danej placówce),

b) instruktaż bieżący (organizacja pracy, kontrola prawidłowości wykonywanych czynności zawodowych, pomoc w rozwiązywaniu problemów),

c) instruktaż końcowy (omówienie i podsumowanie wykonywanych czynności

zawodowych, ocena aktualizowanych wiadomości i umiejętności, wpis do Arkusza oceny pielęgniarki lub położnej, którego wzór stanowi załącznik

nr 6, 6a.

10.3. Szczegółowy zakres obowiązków opiekuna przeszkolenia cząstkowego określa załącznik nr 3.

11. Obowiązki i uprawnienia pielęgniarki lub położnej odbywającej przeszkolenie określa załącznik nr 4, 4a.

12. Po odbyciu przeszkolenia, w każdym z wyznaczonych oddziałów, pielęgniarka lub położna podlega ocenie przez opiekuna przeszkolenia cząstkowego.

12.1. Do oceny pielęgniarki lub położnej odbywającej przeszkolenie służy Arkusz oceny pielęgniarki lub położnej, w którym za każdy oceniany temat przyznaje się 0 – 3 punktów.

12.2. Ocenie podlegają umiejętności ogólne i umiejętności związane z: organizowaniem

procesu pielęgnowania, działalnością pielęgnacyjną wobec pacjentów

hospitalizowanych w oddziałach zachowawczych oraz działalnością pielęgnacyjną wobec pacjentów hospitalizowanych w oddziałach zabiegowych.

12.3. Po ukończeniu przeszkolenia cząstkowego opiekunowie wystawiają zaświadczenie, którego wzór stanowią załączniki nr 7, 7a i przekazują Koordynatorowi przeszkolenia.

13. Po ukończeniu przeszkolenia cząstkowego we wszystkich wskazanych oddziałach Koordynator przeszkolenia wystawia Zaświadczenie o przeszkoleniu po okresie niewykonywania zawodu dłuższym niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat, odbytym w podmiocie leczniczym, którego wzór stanowią załączniki nr 8, 8a.

13.1. Po odbyciu przeszkolenia Koordynator przekazuje kompletną dokumentację do Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych, na którą składają się załączniki nr: 5, 5a, 6, 6a, 7, 7a.

 

14. Przeszkolenie kończy się egzaminem teoretycznym przeprowadzonym w formie pisemnej. Formę egzaminu ustala Okręgowa Rada Pielęgniarek i Położnych.

14.1. Egzamin przeprowadza Komisja ds. Przeszkoleń .                                         14.2. Komisja ds. Przeszkoleń  przeprowadza egzamin pisemny i sporządza protokół z posiedzenia wg wzoru stanowiącego załącznik nr 9,  9a.

15. W przypadku nie zdanego egzaminu dopuszcza się dwukrotne powtórzenie egzaminu w okresie 2 miesięcy od zakończenia przeszkolenia.

15.1. W sytuacji trzykrotnego nie zdania egzaminu należy skierować pielęgniarkę lub położną na kolejne przeszkolenie na okres 3 miesięcy.

15.2. Koszty ponownego przeszkolenia pokrywa pielęgniarka lub położna.

16. Po pozytywnym złożeniu przez pielęgniarkę lub położną egzaminu końcowego z przeszkolenia Komisja egzaminacyjna przekazuje protokół egzaminu, który stanowi podstawę do wydania przez właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych zaświadczenia potwierdzającego ukończenie przeszkolenia.

16.1. Okręgowa Rada Pielęgniarek i Położnych lub jej Prezydium w drodze uchwały wydaje zaświadczenie o ukończonym przeszkoleniu i pozytywnie złożonym egzaminie, którego wzór stanowią załączniki nr 10, 10a.

16.2. Zaświadczenie zostaje wpisane do rejestru wydanych zaświadczeń o przeszkoleniu po okresie niewykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej dłuższym niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat.

16.3. Kopia zaświadczenia, o którym mowa w pkt 20 przechowywana jest w aktach osobowych pielęgniarki lub położnej właściwej okręgowej izby pielęgniarek i położnych.

16.4. Koszty ponownego postępowania egzaminacyjnego, wystawienia zaświadczenia ponosi pielęgniarka, położna odbywająca przeszkolenie.

17. Okręgowa Rada Pielęgniarek i Położnych aktualizuje wykaz literatury wskazany w modułach.                                                                

 

IV. Ramowy program nauczania w ramach przeszkolenia pielęgniarki lub położnej, które nie wykonują zawodu łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat

 

1. Treści programu przeszkolenia wspólne dla pielęgniarek i położnych

 1) Bezpieczeństwo i higiena pracy w placówkach ochrony zdrowia.

 2) Profilaktyka zakażeń szpitalnych.

 3) Podstawy prawne wykonywania zawodu pielęgniarki i zawodu położnej.

 4) Kodeks etyki zawodowej. Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki i  położnej.

 5) Modele i teorie pielęgnowania. Teoretyczne podstawy procesu  pielęgnowania pacjenta.

 

  2. Program nauczania dla pielęgniarek

 

A.      Cel ogólnozawodowy

Realizacja programu przeszkolenia po okresie niewykonywania zawodu dłuższym niż 5 lat w

okresie ostatnich 6 lat ma na celu przygotowanie pielęgniarki do:

1) samodzielnego wykonywania świadczeń niezbędnych do zapewnienia kompleksowej opieki nad określoną grupą pacjentów,

2) realizacji procesu pielęgnowania,

3) rozpoznawania objawów zagrożenia zdrowia i życia,

4) postępowania w stanach zagrożenia zdrowia i życia,

5) stosowania skutecznych metod i sposobów zapobiegania zakażeniom szpitalnym,

6) prowadzenia edukacji zdrowotnej dzieci i dorosłych oraz podejmowania działań promujących zdrowie,

7) organizowania stanowiska pracy zgodnie z obowiązującymi standardami jakości opieki,

8) przestrzegania zasad etyki zawodowej i stosowania przepisów prawa dotyczących wykonywania zawodu pielęgniarki.

 

MODUŁ I. Wybrane treści nauczania realizowane w oddziale chorób

wewnętrznych

 

Cel modułu

Przygotowanie pielęgniarki do sprawowania profesjonalnej opieki nad pacjentem ze schorzeniami z zakresu chorób wewnętrznych.

 

Wykaz umiejętności

Pielęgniarka po przeszkoleniu w oddziale chorób wewnętrznych powinna:

1) rozpoznawać i rozwiązywać problemy pielęgnacyjne pacjentów z podstawowymi schorzeniami z zakresu chorób wewnętrznych,

2) realizować opiekę nad przewlekle chorym oraz w stanach terminalnych, zgodnie z ustalonym planem opieki i pielęgnacji, z zastosowaniem procesu pielęgnowania

3) postępować w stanach zagrożenia zdrowia i życia,

4) przygotować chorego do samoopieki i samopielęgnacji,

5) przygotować chorego do badań diagnostycznych i sprawować opiekę po badaniu,

6) promować zdrowie u chorych leczonych zachowawczo,

7) podawać leki zgodnie z zasadami farmakoterapii,

8) prowadzić dokumentację medyczną.

 

Treści kształcenia

1) Organizacja kompleksowej opieki pielęgniarskiej w oddziale.

2) Promocja i edukacja zdrowotna w oddziale chorób wewnętrznych.

3) Profilaktyka zakażeń szpitalnych w oddziale chorób wewnętrznych.

4) Kliniczny zarys chorób serca i naczyń krwionośnych, układu oddechowego, układu trawiennego, układu moczowego, układu krwiotwórczego, układu ruchu.

5) Udział pielęgniarki w badaniach i zabiegach diagnostycznych.

6) Farmakoterapia w chorobach wewnętrznych.

7) Żywienie chorego jako element leczenia i pielęgnowania.

8) Proces pielęgnowania pacjenta w wybranych jednostkach chorobowych.

9) Standardy i procedury stosowane w oddziale chorób wewnętrznych.

10) Komunikacja interpersonalna w oddziale.

11) Postępowanie w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

 

MODUŁ II. Wybrane treści nauczania realizowane w oddziale pediatrycznym

 

Cel modułu

Przygotowanie pielęgniarki do sprawowania profesjonalnej opieki nad dzieckiem z wybranymi jednostkami chorobowymi z zakresu chorób dziecięcych.

 

Wykaz umiejętności

Pielęgniarka po przeszkoleniu w oddziale pediatrycznym powinna:

1) rozpoznać i rozwiązywać problemy pielęgnacyjne u chorego dziecka,

2) realizować opiekę w wybranych chorobach wieku niemowlęcego i dziecięcego, na podstawie ustalonego planu leczenia i pielęgnacji, z zastosowaniem procesu pielęgnowania,

3) prowadzić dokumentację medyczną,

4) rozpoznać stany zagrożenia zdrowia i życia,

5) udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia zdrowia i życia,

6) łagodzić stres u hospitalizowanego dziecka i jego rodziców lub opiekunów,

7) przygotować dziecko oraz rodziców lub opiekunów do zabiegów lub badań

diagnostycznych,

8) przygotować dziecko i rodziców do samoopieki i samopielęgnacji,

9) promować zdrowie u dziecka i jego rodziców lub opiekunów.

 

Treści kształcenia:

1) Organizacja kompleksowej opieki pielęgniarskiej w oddziale pediatrycznym.

2) Choroba i hospitalizacja jako stres, z uwzględnieniem okresu rozwoju

psychospołecznego dziecka.

3) Problemy pielęgnacyjne dziecka przewlekle chorego i niepełnosprawnego.

4) Profilaktyka zakażeń w oddziale pediatrycznym.

5) Kliniczny zarys chorób leczonych w oddziale pediatrycznym: choroby układu oddechowego, układu trawiennego, układu moczowego, zaburzenia przemiany materii, alergie, choroby zakaźne wieku dziecięcego.

6) Przygotowanie dziecka do badań diagnostycznych, udział w badaniach i opieka pielęgniarska po badaniach.

7) Pielęgnowanie dziecka przewlekle i terminalnie chorego.

8) Komunikacja interpersonalna.

9) Zasady żywienia dziecka zdrowego oraz modyfikacje zależne od stanu dziecka i jednostki chorobowej.

10) Zasady izolacji dziecka.

11) Ocena stanu zdrowia dziecka,

12) Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

13) Proces pielęgnowania dziecka w oddziale pediatrycznym.

14) Planowanie i realizacja działań edukacyjnych w odniesieniu do dziecka i jego rodziców lub opiekunów.

15) Dokumentacja medyczna prowadzona w oddziale pediatrycznym.

 

MODUŁ III. Wybrane treści nauczania realizowane w oddziale chirurgicznym

 

Cel modułu

Przygotowanie pielęgniarki do sprawowania profesjonalnej opieki nad pacjentem z wybranymi jednostkami chorobowymi z zakresu chirurgii.

 

Wykaz umiejętności

Pielęgniarka po przeszkoleniu w oddziale chirurgicznym powinna:

1) rozpoznać i rozwiązywać problemy pielęgnacyjne w wybranych jednostkach chorobowych w oddziale chirurgicznym,

2) realizować opiekę w wybranych chorobach chirurgicznych, na podstawie ustalonego planu leczenia i pielęgnacji, z zastosowaniem procesu pielęgnowania,

3) rozpoznać stany zagrożenia zdrowia i życia,

4) udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia zdrowia i życia,

5) przygotować pacjenta do badań diagnostycznych,

6) przygotować pacjenta do zabiegu chirurgicznego w trybie pilnym i planowym,

7) omówić zasady postępowania aseptycznego i antyseptycznego,

8) zapobiegać powikłaniom pooperacyjnym,

9) przygotować pacjenta leczonego chirurgicznie do samoopieki i samopielęgnacji,

10) udzielić pacjentowi lub rodzinie pacjenta wskazówek dotyczących diety,

11) prowadzić dokumentację medyczną obowiązującą w oddziale.

 

Treści kształcenia

1) Kliniczny zarys chorób leczonych w oddziale chirurgicznym.

2) Przygotowanie pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie planowym i nagłym.

3) Pielęgnowanie pacjentów w okresie pooperacyjnym zgodnie z przyjętymi w oddziale standardami i procedurami.

4) Farmakoterapia stosowana w oddziale chirurgicznym.

5) Zasady i technika zabiegów pielęgniarskich wykonywanych w oddziale

chirurgicznym.

6) Profilaktyka zakażeń w oddziale chirurgicznym.

7) Komunikacja interpersonalna.

8) Powikłania pooperacyjne.

9) Edukacja pacjenta leczonego chirurgicznie w zakresie samoopieki i samopielęgnacji.

10)Dokumentacja medyczna w oddziale chirurgicznym.

 

 

Literatura obowiązująca

1. Andres J. (red.): Wytyczne resuscytacji 2010. Polska Rada Resuscytacji, Kraków 2010.

2. Herold G. i współautorzy: Medycyna wewnętrzna. Repetytorium dla studentów medycyny i lekarzy. PZWL, Warszawa 2008.

3. Krawczyński M.: Propedeutyka pediatrii. PZWL, Warszawa 2009.

4. Luxner K.L., (red. wyd. pol. Z. Dróżdż-Gessner): Pielęgniarstwo pediatryczne. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2006.

5. Noszczyk W. (red.): Chirurgia. PZWL, Warszawa 2009.

6. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K.: Podstawy pielęgniarstwa. Podręcznik dla studentów i absolwentów kierunków pielęgniarstwo i położnictwo. Tom I, II. Czelej, Lublin 2008.

7. Walewska E. (red.): Podstawy pielęgniarstwa chirurgicznego. PZWL, Warszawa 2010.

8. Wieczorkowska-Tobis K., Talarska D.: Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne: podręcznik dla studiów medycznych. PZWL, Warszawa 2008.

 

Literatura uzupełniająca

1. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz M. (red.): Promocja zdrowia dla studentów studiów licencjackich kierunku pielęgniarstwo i położnictwo. Tom I. Czelej, Lublin 2008.

2. Bober-Gheek B. (red.): Podstawy pielęgniarstwa epidemiologicznego. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2006.

3. Brongel L.: Urazy wielonarządowe. Krakowskie Wydawnictwo Medyczne,

Kraków 2000.

4. Ciborowska H., Rudnicka A.: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. PZWL, Warszawa 2003.

5. Ciechaniewicz W., Grochans E., Łoś E.: Wstrzyknięcia śródskórne, podskórne, domięśniowe i dożylne: podręcznik dla studiów medycznych. PZWL, Warszawa 2007.

6. Górajek-Jóźwik J.: Filozofia i teorie pielęgniarstwa. Czelej, Lublin 2007.

7. Grochowski J. (red.): Urazy u dzieci. PZWL, Warszawa 2000

8. Heczko P. (red).: Zakażenia szpitalne. Podręcznik dla zespołów kontroli zakażeń. PZWL , Warszawa 2009.

9. Kapała W.: Pielęgniarstwo w chirurgii. Wybrane problemy z praktyki pielęgniarskiej oddziałów chirurgii ogólnej. Czelej, Lublin 2006

10. Kędziora- Kornatowska K., Muszalik M.: Kompendium pielęgnowania pacjentów w starszym wieku. Czelej, Lublin 2007.

11. Kiwerski J. (red.): Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 2006.

12. Kokot F.: Diagnostyka różnicowa objawów chorobowych. PZWL, Warszawa 2007.

13. Kózka M.: Stany zagrożenia życia. Wybrane standardy opieki i procedury

postępowania pielęgniarskiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001.

14. Kózka M., Pałaszewska – Żywko L.: Procedury pielęgniarskie. PZWL, Warszawa 2009.

15. Kwiatkowska A., Krajewska – Kułak E., Panek W.: Komunikowanie interpersonalne w pielęgniarstwie. Czelej, Lublin 2003.

16. Marek Z., Głowacki J.: Urazy czaszki i mózgu. Rozpoznawanie i opiniowanie. Krakowskie Wydawnictwo Medyczne, Kraków 2008.

17. Poznańska S., Płaszewska-Żywko L.: Wybrane modele pielęgniarstwa. Podstawa praktyki pielęgniarskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001.

18. Rajtar-Cynke G.: Farmakologia. Czelej, Lublin 2002.

19. Szreter T. (red.): Anestezjologia i intensywna terapia u dzieci. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2007.

20. Szwałkiewicz E.: Zasady podnoszenia i przemieszczania pacjentów. Urban & Partner, Wrocław 2000.

21. Wrońska I., Mariański J.: Etyka w pracy pielęgniarskiej. Czelej, Lublin 2002.

22. Zahradniczek K.: Pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych. PZWL, Warszawa 2004.

 

                 3. Program nauczania dla położnych

 

MODUŁ I. Wybrane treści nauczania realizowane w oddziale patologii ciąży

 

Cel modułu

Przygotowanie położnej do sprawowania profesjonalnej opieki nad pacjentką

z wybranymi jednostkami chorobowymi z zakresu patologii ciąży.

 

Wykaz umiejętności

Położna po przeszkoleniu w oddziale patologii ciąży powinna:

1) przedstawić przyczyny, objawy i diagnostykę w wybranych jednostkach chorobowych współistniejących z ciążą,

2) omówić cele i metody postępowania leczniczego i pielęgnacyjnego w wybranych stanach patologii ciąży z zastosowaniem procesu pielęgnowania,

3) rozpoznać stany zagrożenia zdrowia i życia,

4) udzielić pierwszej pomocy,

5) ocenić stan ciężarnej,

6) przygotować pacjentkę do badań diagnostycznych,

7) omówić zasady leczenia farmakologicznego w wybranych jednostkach chorobowych z zakresu patologii ciąży,

8) przygotować pacjentkę do samoopieki i samopielęgnacji,

9) przygotować pacjentkę do porodu i macierzyństwa,

10) prowadzić dokumentację medyczną obowiązującą w oddziale.

 

Treści kształcenia

1) Metody diagnostyki i leczenia w wybranych jednostkach chorobowych z zakresu patologii ciąży.

2) Zasady przygotowania ciężarnej do zabiegów diagnostycznych i leczniczych.

3) Proces pielęgnowania ciężarnej w wybranych jednostkach chorobowych z zakresu

patologii ciąży.

4) Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

5) Farmakoterapia w wybranych jednostkach chorobowych z zakresu patologii ciąży.

6) Edukacja ciężarnej - przygotowanie do samoopieki i samopielęgnacji.

 

 

MODUŁ II. Wybrane treści nauczania realizowane w bloku porodowym

 

Cel modułu

Przygotowanie położnej do sprawowania profesjonalnej opieki nad rodzącą.

 

Wykaz umiejętności

Położna po przeszkoleniu w bloku porodowym powinna:

1) ocenić stan ogólny i sytuację położniczą rodzącej,

2) prowadzić proces pielęgnowania kobiety rodzącej w przypadku porodu fizjologicznego i patologicznego,

3) prowadzić poród fizjologiczny,

4) ocenić stan noworodka według skali Apgar,

5) rozpoznać stany zagrożenia zdrowia i życia,

6) udzielić pierwszej pomocy,

7) asystować przy porodach zabiegowych i w innych zabiegach położniczych,

8) ocenić zaburzenia w postępie porodu,

9) omówić zasady postępowania w patologii III okresu porodu - ręczne wydobycie łożyska,

10) omówić zasady postępowania w patologii IV okresu porodu - hypotonia i atonia macicy,

11) przygotować rodzącą do cięcia cesarskiego,

12) stosować w praktycznym działaniu zasady profilaktyki zakażeń szpitalnych,

13) prowadzić dokumentację medyczną obowiązującą w bloku porodowym.

 

Treści kształcenia

1) Ocena sytuacji położniczej rodzącej oraz rokowanie przebiegu porodu.

2) Proces pielęgnowania kobiety rodzącej w przypadku porodu fizjologicznego i patologicznego - psychoprofilaktyka porodu.

3) Zasady prowadzenia I, II i III okresu porodu.

4) Ocena noworodka z zastosowaniem skali Apgar.

5) Zasady postępowania z noworodkiem po urodzeniu:

   - kontakt skóra – skóra,

   - karmienie piersią,

   - zapewnienie ciepła

6) Zasady asystowania przy porodach zabiegowych i innych zabiegach położniczych.

7) Zasady postępowania w patologii III okresu porodu (ręczne wydobycie łożyska).

8) Zasady postępowania w patologii IV okresu porodu (hypotonia i atonia macicy).

9) Indukcja porodu - przyczyny, rozpoznanie i postępowanie.

10) Zaburzenia w postępie porodu - sposób postępowania.

11) Zasady postępowania z rodzącą w przypadku konfliktu serologicznego.

12) Przygotowanie rodzącej do cięcia cesarskiego.

13) Zasady aseptyki i antyseptyki.

 

MODUŁ III. Wybrane treści nauczania z pielęgniarstwa położniczego i

noworodkowego realizowane w oddziale położniczo – noworodkowym,

działającym w systemie rooming in

 

Cel modułu

Przygotowanie położnej do sprawowania profesjonalnej opieki nad matką i noworodkiem

przebywającymi w oddziale położniczo - noworodkowym.

 

Wykaz umiejętności

Położna po przeszkoleniu w oddziale położniczo - noworodkowym powinna:

1) rozpoznać i rozwiązywać problemy pielęgnacyjne u położnic i noworodków,

2) ocenić stan noworodka,

3) wykonać testy przesiewowe w kierunku fenyloketonurii, hypotyreozy,

mukowiscydozy, wad słuchu,

4) prowadzić proces pielęgnowania położnicy i noworodka,

5) modyfikować proces pielęgnowania położnicy z chorobami współistniejącymi,

6) rozpoznawać stany zagrożenia zdrowia i życia,

7) udzielić pierwszej pomocy,

8) prowadzić czynne poradnictwo z zakresu karmienia naturalnego,

9) prowadzić edukację matki w zakresie opieki nad noworodkiem i samopielęgnacji w połogu,

10) prowadzić dokumentację medyczną obowiązującą w oddziale.

 

Treści kształcenia

1) Zasady organizacji oddziału położniczo – noworodkowego w systemie rooming in.

2) Zasady pielęgnowania położnicy i noworodka.

3) Profilaktyka zakażeń w oddziale położniczo – noworodkowym.

4) Edukacja w zakresie karmienia piersią i postępowanie w zaburzeniach laktacji. Dziesięć kroków do udanego karmienia piersią.

5) Rola i zadania edukacyjne położnej w przygotowaniu położnicy do samoopieki w okresie połogu i opieki nad noworodkiem.

6) Zasady prawidłowego żywienia położnicy.

7) Fizjologia okresu noworodkowego:

a) stany przejściowe,

b) testy przesiewowe w kierunku fenyloketonurii, hypotyreozy, mukowiscydozy,

wad słuchu.

8) Szczepienia ochronne noworodka.

9) Stany zagrożenia zdrowia i życia – postępowanie.

10) Hiperbilirubinemia noworodków: przyczyny, postępowanie i leczenie, zasady i rodzaje stosowania fototerapii.

11) Cele i zasady podawania tlenu.

MODUŁ IV. Wybrane treści nauczania z pielęgniarstwa ginekologicznego

realizowane w oddziale ginekologicznym

 

Cel modułu

Przygotowanie położnej do sprawowania profesjonalnej opieki nad pacjentkami przebywającymi w oddziale ginekologicznym.

 

Wykaz umiejętności

Położna po przeszkoleniu w oddziale ginekologicznym powinna:

1) rozpoznać problemy pielęgnacyjne u pacjentek z chorobami ginekologicznymi,

2) prowadzić proces pielęgnowania u pacjentek z chorobami ginekologicznymi,

3) omówić przyczyny, objawy i diagnostykę w wybranych jednostkach chorobowych z zakresu ginekologii,

4) rozpoznać stany zagrożenia zdrowia i życia oraz udzielić pierwszej pomocy,

5) przygotować pacjentki do zabiegów operacyjnych planowych i nagłych,

6) omówić zasady postępowania aseptycznego i antyseptycznego,

7) zapobiegać powikłaniom pooperacyjnym,

8) podawać leki zgodnie z zasadami farmakoterapii,

9) przygotować pacjentkę do samoopieki i samopielęgnacji,

10) prowadzić dokumentację medyczną obowiązującą w oddziale ginekologicznym.

 

 

Treści kształcenia

1) Zasady i techniki zabiegów profilaktycznych, diagnostycznych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych stosowanych w ginekologii.

2) Proces pielęgnowania pacjentki z chorobami ginekologicznymi.

3) Zasady przygotowania pacjentki do operacji w trybie planowym i nagłym.

4) Zasady pielęgnowania pacjentki po zabiegu operacyjnym.

5) Badania diagnostyczne i lecznicze stosowane w oddziale ginekologicznym.

6) Pierwsza pomoc w stanie zagrożenia zdrowia i życia.

7) Profilaktyka zakażeń w oddziale ginekologicznym.

8) Farmakoterapia w chorobach ginekologicznych.

9) Edukacja pacjentek - przygotowanie do samoopieki i samopielęgnacji.

10) Psychoterapeutyczna rola położnej.

11) Profilaktyka chorób ginekologicznych.

 

Literatura obowiązująca

1. Andres J. (red.): Wytyczne resuscytacji 2010. Polska Rada Resuscytacji, Kraków 2010.

2. Bałanda A.: Opieka nad noworodkiem. PZWL, Warszawa 2009.

3. Bień A. (red).: Opieka nad kobietą ciężarną. PZWL, Warszawa 2009.

4. Bręborowicz G. H. (red.): Położnictwo. Podręcznik dla położnych i pielęgniarek. PZWL, Warszawa 2002.

5. Makara- Studzińska M.: Psychologia w położnictwie i ginekologii. PZWL, Warszawa 2009.

6. Pisarski T. (red.): Położnictwo i ginekologia. PZWL, Warszawa 2002.

7. Szczapa J. (red.): Podstawy neonatologii. PZWL, Warszawa 2008.

8. Troszyński M.: Położnictwo. Ćwiczenia. PZWL, Warszawa 2009.

 

Literatura uzupełniająca

1. Boley M.: Stany naglące w okresie okołoporodowym. PZWL, Warszawa 2009.

2. Borkowski W.: Opieka pielęgniarska nad noworodkiem. Medycyna Praktyczna, Kraków 2007.

3. Borys B.: Ćwiczenia gimnastyczne dla kobiet oczekujących dziecka. PZWL,

Warszawa 2000.

4. Chazan B., Leibschang J. (red.): Postępowanie w nagłych stanach w położnictwie i ginekologii. PZWL, Warszawa 2002.

5. Dudenhausen J. W., Pschyrembel W.: Położnictwo praktyczne i operacje położnicze. PZWL, Warszawa 2009.

6. Helwich E. (red.): Wcześniak. PZWL, Warszawa 2009.

7. Kulik T. B., Gozdek N., Wysokiński M. (red.): Pielęgniarka i położna wobec edukacji zdrowotnej. Wydawnictwo „Werset”, Lublin 2003.

8. Łepecka-Klusek C. (red.): Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie

i ginekologii. Czelej, Lublin 2010.

9. Mikiel-Kostyra K.: Karmienie piersią. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2000.

10. Norwitz E., Schorge J., Położnictwo i ginekologia w zarysie. PZWL, Warszawa 2009.

11. Pilewska A. (red.): Opieka nad wcześniakiem. PZWL, Warszawa 2009.

12.Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju: HIV/AIDS – prawa człowieka w miejscu pracy. UNPD, Warszawa 2003.

13.Stadnicka G. (red).: Opieka przedkoncepcyjna. PZWL, Warszawa 2009.

14.Szajewska H., Albrecht P.: Jak żywić niemowlęta i małe dzieci. PZWL, Warszawa 2009.

15.Szczapa J. (red.): Neonatologia. PZWL, Warszawa 2000.

16.Szreter T. (red.): Anestezjologia i intensywna terapia u dzieci. Elsevier Urban& Partner, Wrocław 2007

---

[1] Ilekroć w  programie jest mowa o pielęgniarce, należy przez to rozumieć również pielęgniarza

[2] Ilekroć w  programie jest mowa o położnej, należy przez to rozumieć również położnego